Waarom geraffineerde koolhydraten de boosdoener zijn (en niet de verzadigde vetten)

Vaak wordt er gedacht dat verzadigde vetten slecht zijn, echter is dit niet het geval. Het zijn juist de geraffineerde koolhydraten – brood, pasta, rijst, koek, snoep, chips, vruchtensappen – J’us d’Orange, frisdrank etc. – die schadelijk zijn voor de gezondheid. Oftewel allerlei bewerkte voedingsmiddelen.

Waarom zijn geraffineerde koolhydraten ‘slecht’?

Naast dat geraffineerde koolhydraten voor een insulineresistentie kunnen zorgen (met diabetes type II tot gevolg op de lange termijn, doordat het je bloedsuiker onnatuurlijk op en neer laat schommelen)  veroorzaakt het ook een vervette lever. In dit artikel zoom ik graag in hoe geraffineerde koolhydraten een vervette lever kunnen veroorzaken. Dit wordt ook wel de Non Alcoholic Fatty Liver disease genoemd.

Wat is een vervette lever?

1 op de 4 Nederlanders heeft een vervette lever.¹ Een vervette lever is sterk gelinkt aan diabetes type II en hart- en vaatziekten. Van een vervette lever merk je in het begin misschien niets, maar ondertussen kan het vet wel je levercellen beschadigen en zo ontstekingen veroorzaken. Zelfs dit voel je niet of nauwelijks. Tegen de tijd dat de niet-alcoholische leververvetting klachten geeft, is de ziekte meestal al vergevorderd en zijn veel dode levercellen vervangen door stug littekenweefsel. Uiteindelijk kan dit leiden tot levercirrose, ook wel verlittekening van de lever genoemd. De lever is dan enorm beschadigd en kan zonder ingrijpen er zelfs helemaal mee stoppen.

Wat veroorzaakt een vervette lever?

Voeding vol fructose, zoals jus d’orange en appelsap spelen een grote rol in de vervetting van de lever. Veel mensen denken echter dat fructose veel lege calorieën oplevert. Helaas is het tegenovergestelde waar en zijn het toxische calorieën doordat ze alleen in de lever worden gemetaboliseerd en de lever de overtollige suikers omzet in vet nadat de glycogeenvoorraden zijn aangevuld. De vetten worden vervolgens opgeslagen in de lever, met een vervette lever tot gevolg.

Naast fructose spelen voedingsmiddelen met een hoge glycemische lading een grote rol in vervetting van de lever. Zoals je kunt zien in onderstaande tabel is fruit compleet prima om er zoveel van te eten als je wilt in haar pure vorm. De suikers zitten dan mooi verpakt in allerlei vezels, mineralen en vitamines en komen langzamer vrij in de bloedbaan dan vruchtensap.²

Daarentegen zijn alle Westerse geraffineerde voedingsmiddelen enorm schadelijk voor de gezondheid, op het moment dat deze meerdere malen per week worden geconsumeerd.

Hoe kan ik de leververvetting omkeren?

Het goede nieuws is dat je een levervetting al in negen dagen kunt omkeren. Zo blijkt uit onderzoek bij kinderen met obesitas dat het schrappen van vruchtensappen en frisdranken al voor een 20% verlaging in het vet in de lever in minder dan twee weken. De verbetering in het levervet, kwam niet door het afvallen, maar specifiek door het reduceren van fructose in het dieet.

Helaas is het tegenovergestelde ook waar en kan je binnen 1 week een vervette lever ontwikkelen.³

Wat moet ik onthouden?

Het is onnatuurlijk om het sap van 4 sinaasappelen in een keer op te drinken; oftewel een glaasje j’us. Eet liever een sinaasappel en vermijd Westerse geraffineerde voedingsmiddelen vanwege de hoge glycemische lading, zoals brood, pasta, rijst, koek, snoep en chips. Naast schadelijke invloed van de hoge glycemische lading op je bloedsuiker, veroorzaakt het een vervette lever en  bevordert het ontsteking in het lichaam. De ultieme voedingsbodem voor allerlei Westerse welvaartsziekten die we vandaag de dag kennen. En laat dit nou net het voedsel zijn waar helaas 80% van het gemiddelde supermarktaanbod uit bestaat.

En nu?

Geef je lijf wat het nodig heeft. Eet weer voor minimaal 80% zoals de natuur het bedoeld heeft. Ga wat minder naar de supermarkt, maar fiets langs de lokale boer, versmarkt, groenteboer, visboer of notenboer. Vermijd vruchtensappen zoveel mogelijk en eet het liefst voeding in haar meest natuurlijke vorm. Zo keer jij de leververvetting om en stimuleer je een betere werking van de lever.

Literatuur

1. Younossi ZM, Koenig AB, Abdelatif D, Fazel Y, Henry L, Wymer M. Global epidemiology of nonalcoholic fatty liver disease-Meta-analytic assessment of prevalence, incidence, and outcomes. Hepatology. 2016;64(1):73-84. doi:10.1002/hep.28431
2. Cobbina E, Akhlaghi F. Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) – pathogenesis, classification, and effect on drug metabolizing enzymes and transporters. Drug Metab Rev. 2017;49(2):197-211. doi:10.1080/03602532.2017.1293683
3. Schwarz JM, Noworolski SM, Erkin-Cakmak A, et al. Effects of Dietary Fructose Restriction on Liver Fat, De Novo Lipogenesis, and Insulin Kinetics in Children With Obesity. 2017;153(3):743-752. doi:10.1053/j.gastro.2017.05.043