Dit is waarom stress je minder avontuurlijk maakt

Jeroen de Wit
01 februari 2021

Zoals je in dit artikel al las heeft stress invloed op je emoties, gedrag en denkwijze. Daarnaast heeft het ook invloed op de mate waarin je naar avontuur en het onbekende verlangt. Want op het moment dat je in stress leeft, verlang je dan naar het onbekende? Waarschijnlijk niet, toch?

Voorbeeld: Een hert op een verlaten snelweg

Beeld je eens een hert in die over een verlaten weg loopt. Ze hoort een zware vruchtwagen die van een verre afstand steeds dichterbij komt. Een vrachtwagen volgeladen met boomstammen, wel drie trailers lang. Ze voelt de grond onder haar hoeven trillen, ruikt de uitlaatgassen en verbrande olie van de vrachtwagen. Vervolgens wekt dit een stressreactie in het hert op. Besluit het hert dan niet om keihard weg te rennen van de vrachtwagen, diep de bossen in? Om te vluchten van het onbekende en haar kans op overleven te vergroten? Het onbekende is immers onbekend terrein voor het hert en kan vol met gevaar zitten.

Cortisol breekt de Hippocampus af

Wij Homo Sapiens hebben dit beschermingsmechanisme nog steeds in ons zitten. Daarnaast breekt chronische stress de hippocampus in de hersenen af. Op het moment dat je chronisch stress ervaart, is je cortisolniveau namelijk chronisch verhoogd. En deze verhoogde cortisolniveaus beginnen vervolgens de Hippocampus af te breken.1-2

De hippocampus is het gedeelte van het brein die herinneringen consolideert. Consolidatie is het proces waarin korte termijn herinneringen worden opgeslagen in het lange termijn geheugen. Daarnaast kan je door middel van de hippocampus allerlei herinneringen terughalen. In andere woorden, de hippocampus is het gedeelte wat bekend is bij het onbekende.3

Funfact: de hippocampus wordt ook wel een zeepaardje genoemd vanwege haar vorm. Je hebt er twee van en ze zitten aan beide kanten van je brein.

Doordat je je Hippocampus begint af te breken raak je niet meer bekend bij het onbekende. Ook al land er een UFO in je achtertuin vol met aliens, het maakt je niet uit. Je wilt de eerste aflevering van First dates vanavond toch echt niet missen, dat is immers bekend. Of als je wordt uitgenodigd voor een feestje, neem je je eigen bakje eten mee omdat je bang bent dat je die avond te veel koolhydraten binnenkrijgt. Je rent keihard weg voor het onbekende.

De Hippocampus VS het verlangen naar avontuur

Een interessant onderzoek naar de invloed van de hippocampus op het verlangen naar avontuur en het onbekende is gedaan onder ratten. Wetenschappers leerden de ratten hoe ze door een doolhof konden lopen. Vervolgens bestraalden ze de hippocampus aan beide kanten, waardoor de hippocampus niet meer naar behoren werkte.4 Daarna plaatsten ze de ratten weer terug in het doolhof. Het opvallende was dat de ratten alleen in bekende delen van het doolhof bleven en ze de delen van het doolhof die onbekend voor hen waren vermeden ze. Ze bleven letterlijk in het bekende hangen.

Kortom

Chronische stress begint de neuronen in de hippocampus af te breken, waardoor je niet langer verlangt naar het onbekende. Je wilt het liefste in het bekende blijven hangen. Op het moment dat je je mechanisme sloopt die verlangt naar avontuur, die verlangt naar het onbekende, heb je geen mechanisme meer om talloze mogelijkheden te zien. En richt je al je aandacht op het slechtste wat je kan overkomen, waardoor dat uiteindelijk ook werkelijkheid zal gaan worden.

Het goede nieuws is dat de hippocampus zich van nature in 6 tot 12 maanden volledig herstelt.5 Dit kun je doen door de verslaving aan negatieve emoties te doorbreken en te overstijgen, zodat de Hippocampus zich van nature volledig herstelt. Ineens verlang je intens naar avontuur en het onbekende. En zeg je van: Kom maar op!

Hoe doe ik dat?

In dit artikel staat een krachtige oefening die je helpt om de verslaving aan negatieve emoties te doorbreken.

Literatuur

  1. de Quervain et al., Stress and glucocorticoids impair retrieval of long-term spatial memory. Nature, 394, 787-790 (1998)
  2. Oei, N.Y.L.; Elzinga, B.M.; Wolf, O.T.; de Ruiter, M.B.; Damoiseaux, J.S.; Kuijer, J.P.A.; Veltman, D.J.; Scheltens, P.; Rombouts, S.A.R.B. (2007). “Glucocorticoids Decrease Hippocampal and Prefrontal Activation during Declarative Memory Retrieval in Young Men”. Brain Imaging and Behaviour. 1(1–2): 31–41. doi:10.1007/s11682-007-9003-2. PMC 2780685. PMID 19946603.
  3. Kuhlmann, S.; Piel, M.; Wolf, O.T. (2005). “Impaired Memory Retrieval after Psychosocial Stress in Healthy Young Men”. Journal of Neuroscience. 25(11): 2977–2982. doi:10.1523/jneurosci.5139-04.2005. PMC 6725125. PMID 15772357
  4. Morris, R., Garrud, P., Rawlins, J. et al. Place navigation impaired in rats with hippocampal lesions. Nature 297, 681–683 (1982). https://doi.org/10.1038/297681a0
  5. https://www.mdedge.com/psychiatry/article/62883/remember-hippocampus-you-can-protect-brains-regeneration-center